jueves, 29 de octubre de 2015

"Así cuidamos nuestra salud"




La curación antigua

Anteriormente nuestros padres y madres tenek aprendieron a curar enfermedades, utilizaban. Las plantas, los frutos, los animales y las raíces para la curación. Entendieron que todo lo hay en la naturaleza hay un dueño. Por ello antes de hacer una curación invocan a todos los elementos que tiene naturaleza, como es la tierra, el agua, la cueva, el sol y la luna.

An owatis ilál

Ti jaik’i’ an tatalab ani an mimlab tenek in exlalchik ti ilalix k’al pílchik i yaulats, in eyendhalchik i ts’ojol, walilab, i ko’onelchik, ani jaye in ibil  i pilchik i ts’ojol. In exlalakchik abal patal axi wa’ats ti k’ailal in kwaal in dhábal. Jaxtam tam neetsak ti ilalix in konial y k’i’ k’al patal an dhabal  abal ka tolmiyat kin jelmedha an yaúl. In konchalak an k’ailal, an ja’ a k’ickaj ano a ót.

ENFERMEDAD
YAULÁTS
PLANTA  MEDICINAL
TS’OJOL 
TRATAMIENTO
ILAL

Diarrea/yájal k’al a chukul.









Gastritis
T’it’ ta chukul
Hoja de guayaba/
Xekel an bék










Chacloc
Tsaklok
Yájal k’al a chukul. Ka  paxk’u’ in xekel an bek, ani’ ka uts’a ma ka tajlun an yájal, ka uts’a’ oxil ta k’ickaj.

Para la diarrea .Hervir hojas de guayaba y tomar 3 veces al día



Para curar la gastritis. Hervir hojas de chacloc y  tomar 3 veces al día.

Abal an t´it’ alta ta chukul. Ka paxkú’ in xekel al tsaklok , ani ka uts’a oxil ta k’íchaj.


No hay comentarios.:

Publicar un comentario